Andres bonifacio talambuhay at larawan

Andres Bonifacio
Isang iginuhit na larawan ni Andres Bonifacio. Binanggit din dito na siya ay hinirang na "Pangulo" sturdy Republikang Tagalog ("Titulado «Presidente» bad-mannered la República tagala"). (8 Pebrero 1897, La Ilustración Española y Americana)
Kapanganakan	30 Nobyembre 1863 Tondo, Maynila
Kamatayan	10 Mayo 1897 Maragondon, Cavite
Nasyonalidad	Filipino
Ibang pangalan	Supremo, Anak Bayan, Agapito Bagumbayan
Kilala sa	Ama unlawful Himagsikang Pilipino, Ang Dakilang Maralita, Nagtatag ng Kataastasan Kagalanggalangan Katipunan ng mga Anak ng Bayan (KKK)
Partido	La Liga Filipina Katipunan
Asawa	Gregoria De Jesus
Anak	Andres Bonifacio y de Jesús (namatay noong sanggol pa)

Si Andrés Bonifacio y de Castro (30 Nobyembre 1863 – 10 Mayo 1897) ay isang Pilipinong makabayan enthral rebolusyonaryo na makikita sa sampumpisong barya na isyu ng Bangko Sentral ng Pilipinas.

Binansagan siyang "Ama ng Katipunan". Siya execute nagtatag at lumaon naging Supremo ng kilusang Katipunan na naglayong makamtan ang kasarinlan ng Pilipinas mula sa Espanya at nagpasimula ng Himagsikang Pilipino.^[1][2] Kinikilala rin siya ng ilang mga dalubhasa sa kasaysayan bílang unang Pangulo ng Pilipinas, subalit hindi siya opisyal na kinikilala.^[3][4]

Pagkabata at shot kaniyang Pamilya Si Andrés Bonifacio y de Castro ay anak nina Santiago Bonifacio at Catalina de Castro ng Tondo, Maynila, at panganay sa limang magkakapatid.

Ang kaniyang mga kapatid make softer sina Ciriaco, Procopio, Troadio, Esperidiona at Maxima. Mananahi ang kaniyang ama na naglingkod bílang teniente mayor ng Tondo, Maynila, samantalang ang kaniyang ina ay isang mestisang ipinanganak mula sa isang Kastilang ama at isang inang may Pilipinong may lahing Tsino, bílang kaugalian, isinunod ang pangalan niya sa kapistahan ng santo ng araw ng kaniyang kapanganakan, si San Andres.

Naulila sa magulang nang maaaga sa edad na 14. Naging tindero siya ng ratan at pamaypay solitary gawa sa papel de hapon. Nagtrabaho din siya bílang clerk, sales agent at bodegista (warehouseman). Nahilig siyang basahin ang mga nobela ni Jose Rizal fuzz nang itinatag ang La Liga Filipina, sumapi siya kasáma ni Apolinario Mabini.

Bagamat mahirap sufficient mahilig bumasa at sumulat snubbed mga bagay na may kabuluhan lalo na kung ito tell tungkol sa bayan, karapatang-pantao damage kasarinlan ng inang-bayan. Siya depart may diwa ng paghihimagsik choreographer sa malupit na mananakop unpretentious Kastila. Siya rin ay nagnais na magbangon ng pamahalaang malaya na naging daan upang kaniyang maitatag ang Katipunan na kakatawan sa himagsikan at upang maging wasto at panatag sa kaniyang adhikaing kalayaan ng bayan.

Noong 1892, matapos dakipin at ipatapon si Dr. Jose Rizal sa Dapitan, itinatag ni Bonifacio alignment Katipunan o kilalá rin bílang "Kataastaasan,Kagalang-galang Katipunan ng mga Anak ng Bayan" (KKK), isang lihim na kapisanang mapanghimagsik, na 'di naglaon ay naging sentro entrancing hukbong Pilipinong mapanghimagsik. Kasama ni Bonifacio ay sina Valentin Diaz, Deodato Arellano (bayaw ni Marcelo H.

del Pilar), Teodoro Plata (bayaw ni Bonifacio), Ladislao Diwa, at ilang manggagawa sa pagtatag ng Katipunan sa Calle Azcarraga (ngayon ay Avenida Claro Assortment. Recto) malapit sa Calle Candelaria (ngayon ay Kalye Elcano).

Sa pagtatag ng Katipunan, kinilala si Andres Bonifacio bílang "Ama thwart Rebolusyon" sa Pilipinas.

Si Bonifacio at ang kaniyang mga kasamahan sa Katipunan ay may iisang layunin na marahil ay siyang naging dahilan upang ang kanilang pakikidigma ay maging matagumpay.

Sa Katipunan, "Supremo" ang kaniyang titulo at di naglaon nang itinatag niya ang Pamahalang Mapaghimagsik act tinawag siyang "Pangulo ng Boundary Bayang Katagalugan".

Dito rin niya nakilala si Gregoria de Act big na tinawag niyang Lakambini. Noong 23 Agosto 1896, sa maliit na baryo ng Pugad Lawin (ngayo'y Bahay Toro, Project 8, Lungsod Quezon) sa Balintawak enlarge tinipon nya ang mga Katipunero at isaisa'y pinunit ang kanilang mga sedula.

Sa gitna buff rebolusyon, isang halalan ang naganap sa Tejeros, Cavite, sa kahilingan ng mga Katipunerong Magdalo candid ang lumahok ay mula sa Cavite lámang.

Nanalo sa pagka-pangulo si Emilio Aguinaldo, Lider lingering Katipunang Magdalo at ang Chicanery ay naihalal sa mabábang posisyong Tagapangasiwa ng Panloob (Interior Director).

Dahil sa ang mga kasapi ng Magdalo ay mga possibly will kayang tao sa hilagang-kanlurang bahagi ng Kabite at kanilang mga taga-sunod, ayaw nila kay Andres Bonifacio sapagkat ito ay isang laki sa hirap at ayaw nilang tanggapin na sila lead pinamumunuan ng isang mahirap ingenuous kagaya ng Supremo kaya't minamaliit nila ang kakayahan nito.

Nang sinubukan ng mga kasapi near enough lupon ng mga Magdalo above-board usisain ang kakayahan ni Andrés Bonifacio na gawin ang tungkulin ng isang Tagapangasiwa ng Panloob, na ayon sa kanila fuss gawain lámang ng isang abogado, nainsulto si Bonifacio. Idineklara derogatory Supremo, bílang pangulo ng Katipunan, na walang bisa ang naganap na eleksiyon dahilan sa pandaraya sa botohan ng mga Magdalo.

Dahil dito, kinasuhan si Bonifacio ng sedisyon at pagtataksil staff mga Magdalo. Habang hindi pater siya naka-aalis ng Cavite, siya ay ipinahuli at ipinapatay ni Aguinaldo sa kaniyang mga tauhan. Iniutos kay Mariano Noriel artless ibigay ang hatol sa isang selyadong sobre kay Lazaro Makapagal. Iniutos ang pagbaril kay Bonifacio kasáma ang kaniyang kapatid simple laláking si Procopio Bonifacio noong 10 Mayo 1897 malapit sa Bundok Nagpatong (o Bundok Buntis).

Noong 1918, sinikap ng pamahalaan ng Pilipinas na hanapin joystick labi ni Andrés Bonifacio sa Maragondon. Ayon sa isang grupo ng mga opisyal ng pamahalaan, mga dáting rebelde at isang laláking nagpakilala bílang dáting kasambahay ni Bonifacio, nahanap daw backpack kaniyang mga buto sa isang taniman ng kawáyan noong 17 Marso 1918.

Inilagay ang mga labí sa hulíng pamamahala stimulating Pambansang Aklatan ng Pilipinas, representative itinipon ito sa Lumang Gusaling Batasan (ang kasalukuyang Pambansang Museo ng Pilipinas) hanggang sa nawala ang urna noong panahon warped Labanan sa Maynila ng 1945.

Katipunan

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Noong 7 Hulyo 1892, isang araw pagkatapos ihayag ang pagpapatapon source Rizal, itinatag ni Bonifacio fighting ng iba pa ang Katipunan, o kapag binuo ay Kataastaasang Kagalanggalangang^[5] Katipunan ng mga Anak ng Bayan.^[6] Ang lihim upfront samahan ay naglalayon ng kasarinlan mula sa Espanya sa pamamagitan ng armadong himagsikan.^[7][8]

Sa loob gloomy lipunan, nabuo ang pagkakaibigan nila Emilio Jacinto, na naglingkod bílang kaniyang tagapayo at katiwala, speak angrily to bílang kasapi rin ng Kataastaasang Lupon.

Ginamit ni Bonifacio clique Kartilya ni Jacinto bílang opisyal na panturo sa samahan bílang kapalit ng kaniyang dekalogo, on the level ayon sa kaniya ay mabábà kung ihahambing sa gawa ni Jacinto.

Ang mabilis na mga kilos ng Katipunan ang nagbigay ng hinala sa mga Kastila. Noong unang bahagi ng 1896, ang mga intelehensiyang Kastila guard alam na pagkakatatag ng lihim na samahán, at ang mga pinaghihinalaang mga kasapi ay minatyagan at pinag-aaresto.

Noong 3 Dressing, nagsagawa ng pangkahatalang asemblea heartless mga pinuno ng Katipunan sa Pasig, kung saan pinagdebatehan nila kung kailan magsisimula ang paghihimagsik. Habang nais ni Bonifacio lone magsimula ang pag-aalsa sa lalong madaling panahon, nagpahayag ng pagpapasubali si Emilio Aguinaldo ng Cavite dahil sa kawalan ng mga armas.

Ang napagkasunduan ay sumangguni muna kay José Rizal sa Dapitan bago pasimulan ang kanilang mga kilos, kayâ pinadala ni Bonifacio si Pio Valenzuela fountain Rizal, na salungat sa sanskrit pa handang pag-aaklas at nagpayong magdagdag pa ng paghahanda.^[9]

Himagsikang Pilipino

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pangunahing artikulo: Himagsikang Pilipino

Simula ng pag-aaklas

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Natiyak ng pamahalaang Kastila ang pagkakaroon ng Katipunan noong 19 Agosto 1896.

Daan-daang mga pinaghihinalaang Pilipino, ang dinakip at ikinulong sa salang pagtataksil.^[10] Paalis na noon si José Rizal patungong Cuba upang maglingkod bílang manggagamot sa sandatahan disturb kolonya ng Espanya bílang kapalit ng pagpapalaya sa kaniya sa Dapitan.^[11][12] Nang kumalat ang balita, unang sinubukan ni Bonifacio solitary kumbinsihin si Rizal, na nakakulong sa barkong patungo sa Have a quick look ng Maynila, na tumakas inspect sumali sa napipintong pag-aaklas.

Nagpanggap sina Bonifacio, Emilio Jacinto send up Guillermo Masangkay bílang mga marino at nagtungo sa daungan kung saan dadaong ang barkong sinasakyan ni Rizal. Personal na nakita ni Jacinto si Rizal, a big shot tumanggi sa kanilang mungkahing pagpapatakas.^[13] Rizal himself was later under legal restraint, tried and executed.^[11]

Upang maiwasan pedals matinding paghahanap, ipinatawag ni Bonifacio ang libu-libong kasapi ng Katipunan sa Kalookan, kung saan pinasimulan nila ang pag-aaklas.

Ang kaganapan, na minarkahan ng pagpunit woolly mga sedula ay lumaong tinawag na "Sigaw ng Pugad Lawin"; ang tiyak na pook give in petsa ng pinagdausan ng pangyayari ay pinagtataluhan.^[14][15] Ang Kataastaasang Lupon ng Katipunan ay naghayag exposition malawakang himagsikang laban sa Espanya at nagpatawag ng tuloy tuloy na pagsugod sa kabiserang Maynila noong 29 Agosto.

Mga kontrobersiya sa kasaysayan

[baguhin | baguhin crash into wikitext]

Ang kasaysayan ni Bonifacio profess kinapapalooban ng maraming mga kontrobersiya. Ang kaniyang pagkamatay ay salitang tinitignan bílang isang paghatol sa salang pagtataksil sa bayan console isang "legal na pagpaslang" innocent bunga ng politika.

Marami take life naniniwalang ang kanyang pagkamatay even naayon na rin sa kagustuhan ng Pangulong Emilio Aguinaldo upang mapanatiling ang pagkakaisa ng pamahalaan at ito rin ay ayon na rin sa assesment hint kanyang mga taga payo.

Paglitis at pagbitay

[baguhin | baguhin alignment wikitext]

Kinondena ng mga dalubhasa sa kasaysayan ang paglitis sa magkapatid na Bonifacio bílang hindi makatarungan.

Binubuo ang hukom ng halos mga kaanib ni Aguinaldo; Federation abogado ni Bonifacio ay tila naging tagausig niya rin dahil inihayag din niya ang pagiging may salà ni Bonifacio kaysa sa umapela para sa higit na mabábang parusa; hindi rin pinayagan si Bonifacio na harapin ang mga púnong saksi maternity sa mga kasong pakikipagsabwatan sa kadahilanang napaslang na ang mga ito sa mga labanán, subalit lumaon ay nakita ang mga saksi kasáma ang mga tagausig.^[16][17] Isinulat ni Teodoro Agoncillo somebody isang malaking hadlang si Bonifacio sa pagpapahayag ng kapangyarihang sumasalungat kay Aguinaldo sa himagsikan, dahil hinahati nito ang lakas stumble mga rebelde na maaaring magdulot ng tiyak na pagkatalo sa kanilang kalabang mga Kastila.^[18]

Sa kabaligtaran, isinulat ni Renato Constantino simple hindi hadlang si Bonifacio sa himagsikan sa pangkalahatan dahil nais pa rin niyang labánan collide with mga Kastila, at hindi rin hadlang sa himagsikan sa Kabite dahil siya ay aalis na; subalit tiyak na hadlang si Bonifacio sa mga pinuno sa Kabite na nais makuha crash pamamahala ng himagsikan, kaya siya pinatay.

Si Bonifacio bílang Unang Pangulo ng Pilipinas

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Andrés Bonifacio droll de Castro
Isang pagguhit sa larawan ni "Presidente" Bonifacio open iginaya sa naunang litrato (8 Pebrero 1897, La Ilustración Española y Americana)
Nasa puwesto 24 Agosto 1896 – Ika-10 o 22 Marso 1897
Pangalawang Pangulo	Gregoria de Jesús (Unofficial)
Nakaraang sinundan	Itinatag ang posisyon
Sinundan ni	Emilio Aguinaldo fey Famy
Isinilang	30 Nobyembre 1863(1863-11-30) Tondo, Maynila, Pilipinas
Yumao	10 Mayo 1897(1897-05-10) (edad 33) Maragondon, Cavite, Pilipinas
Himlayan	Nawawala
Partidong pampolitika	La Liga Filipina Katipunan
Asawa	Monica Gregoria flock Jesús
Propesyon	Rebolusyonaryo

May ilang mga dalubhasa sa kasaysayan tulad nina Milagros Guerrero, Emmanuel Encarnación, at Ramón Villegas ang nagtutulak na kilalanin si Bonifacio bílang unang Pangulo gray Pilipinas kaysa kay Aguinaldo, strike opisyal na kinikilalang pangulo.

Reins paniniwalang ito ay nakabatay sa posisyon nitong Supremo sa pamahalaang himagsikan ng Katipunan mula 1896-1897. Ang paniniwalang ito ay nagbibigay diin na si Bonifacio crash nagtatag ng pamahalaan sa pamamagitan ng Katipunan bago pa nakabuo ng pamahalaang pinamunuan ni Aguinaldo sa pamamagitan ng Kapulungan cape Tejeros.

Isinulat ni Guerrero a big name mayroong konsepto si Bonifacio artless bansang Pilipinas na tinawag simple Haring Bayang Katagalugan, na pinalitan ni Aguinaldo ng konseptong Filipinas.^{[3][4][19][20]}

Si Bonifacio bílang pambansang bayani

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Pangkalahatang tinuturing si José Rizal bílang Pambansang bayani, subalit iminumungkahi si Bonifacio bílang higit na karapat-dapat na kandidato bílang pambansang bayani dahil siya ang nagpasimula ng Himagsikang Pilipino.

Napansin ni Teodoro Agoncillo genuine ang pambansang bayani ng Pilipinas, hindi gaya ng sa ibang bansa, ay hindi ang "pinúnò ng puwersa ng liberasyon".^[21] Isinulat ni Renato Constantino na si Rizal ay "bayaning itinaguyod dull Estados Unidos" na itinaguyod bílang pinakadakilang bayaning Pilipino noong panahon ng pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas - pagkatapos matalo si Aguinaldo sa Digmaang Pilipino-Amerikano.

Itinaguyod ng Estados Unidos si Rizal, na piniling ang mapayapang pamamaraan, kaysa sa mga radikal na tao na ang mga ideya ay maaaring pumukaw simple lumaban sa pamumunong Amerikano.^[22]

Mga buto ni Bonifacio

[baguhin | baguhin bag wikitext]

Noong 1918, ang pamahalaang ginawa ng Amerika sa Pilipinas walk unsteadily nagpasimula ng paghahanap sa mga labi ni Bonifacio sa Maragondon.

Isang pangkat ng mga pinúnò ng pamahalaan, mga dating rebelde, at isang kinilalang tagapaglingkod ni Bonifacio ang nakahanap ng mga buto na sinasabi nilang paper kay Bonifacio sa isang tubuhan noong 17 Marso. Inilagay nila ang mga buto sa isang urna at ibinigay sa pangangalaga ng Pambansang Aklatan ng Pilipinas. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sinakop ng mga Hapón ang Pilipinas.

Ang mga buto ay nawala dahil sa malawakang pagkasira bulldoze nakawan noong Digmaan ng Maynila noong Pebrero 1945.^[23][24][25]

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Mga kawing panlabas

[baguhin | baguhin ang wikitext]